Obserwatorzy

niedziela, 5 lutego 2012

Koncepcja TIME


Strategia TIME została opracowana w 2002 roku przez specjalistów EWMA[1], opublikowano ją w 2003 roku.

T         Tissue debridement – opracowanie ran,
I           Infection and inflammation control – kontrola infekcji i zapalenia,
M        Moisture balance – równowaga wilgotności rany,
E          Edges, epidermization stimulation – brzegi rany i stymulacja naskórkowania.


[1]           EWMA - European Wound Managment Association, 

T – Tissue - opracowanie ran
Tkanki martwicze przez swoją obecność w dnie rany zaburza gojenie. Z jednej strony stanowią mechaniczną barierę dla gojących się tkanek, z drugiej zaś są pożywką dla bakterii, co w konsekwencji utrzymuje procesy zapalne, w rezultacie zwiększa się ryzyko wystąpienia infekcji. Mamy do dyspozycji trzy możliwości postępowania w celu usunięcia tkanek nekrotycznych [13]:
  1. Chirurgiczne usuniecie tkanek – jest to metoda inwazyjna oczyszczania rany, stosunkowo szybka i prosta. Jednakże jej podstawowym mankamentem jest mała precyzja. Brak doświadczenia i precyzji podczas stosowania tej metody może prowadzić do zaburzenia delikatnej granicę pomiędzy martwiczymi a gojącymi się tkankami. Opisaną metodą można doprowadzić do wystąpienia wzmożonego krwawienia i zwiększenia natężenia bólu.
  2. Autolityczne usuniecie tkanek – główną cechą tej metody jest zmiana środowiska rany na wilgotne, w rezultacie umożliwia to stymulację komórek pacjenta w celu produkcji enzymów umożliwiających samoczynne oczyszczenie rany (działanie makrofagów            i neutrofili). Opisywana metoda nie powoduje krwawienia i bólu, jednakże jej minusem jest długi czas trwania procesu Jednak metoda ta jest długotrwała, nie powoduje krwawienia i bólu, jest prosta w zastosowaniu.
  3. Enzymatyczne usunięcie tkanek- polega na zastosowaniu maści zawierających enzymy rozkładające białka i kwasy nukleinowe. Powoduje to wzmożone rozpuszczenie tkanki martwiczej w dnie rany. Negatywną konsekwencją tej metody może być zwiększenie bolesności rany w czasie stosowanie maści enzymatycznej.

I - Infection – inflammation – kontrola infekcji i zapalenia.
Naturalnym atrybutem ran przewlekłych jest ich podatność na kolonizację przez drobnoustroje. Jednakże kryterium przesądzającym o realnym zainfekowaniu rany jest indywidualna odporność pacjenta, miano bakterii, gatunku i ich ilości. Zakażenie rany kilkoma gatunkami bakterii rokuje gorzej niż w przypadku pojedynczej infekcji.
Zakażenie manifestuje się ogólnym pogorszeniem stanu rany, pojawia się zaczerwienienie, wzmożone ucieplenie okolicy rany, obrzęk, nieprzyjemny zapach.

M – Moisture - równowaga wilgotności rany.
Nowoczesne leczenia ran opiera się na koncepcji wilgotnego środowiska gojenia. Wieloletnie badania kliniczne dowiodły nadrzędności „wilgotnej” terapii w stosunku do „suchej”. Zastosowanie opatrunków o chłonności dopasowanej do ilości wysięku powstałego w ranie, pozwala na utrzymanie równowagi wilgotności w niej. Rana przesuszona ulega pokryciu złogami włóknika, ziarnina podlega zwłóknieniu, a naskórkowania ustaje. Obecność nadmiernego wysięku w dnie rany stanowi źródło infekcji, to zaś prowadzić może do maceracji otaczającej skóry i zwiększać dyskomfort pacjenta..

E - Epithelialisation – Edges - brzegi rany i stymulacja naskórkowania
Prawidłowe gojenie rany uzyskuje się poprzez prawidłowe zastosowanie wcześniejszych zasad. Naskórkowania rozpoczyna się w momencie pokrycia dna rany ziarniną. Brak pojawienia się ziarniny i naskórkowania najprawdopodobniej spowodowane jest schorzeniem bazowym pacjenta. Dlatego też koncentrując się na miejscowym leczeniu rany, nie można zapominać o równoległej terapii schorzenia bazowego. 


1 komentarz: