Opatrunki hydrokoloidowe

Koloid pochodzi z j. gr. i oznacza „lepki”. Opatrunki tej grupy zbudowane są z chłonnych koloidów posiadających zdolność pęcznienia. Najczęstszym składnikiem tych opatrunków jest karboksymetyloceluloza, innymi dodatkami są pektyny i żelatyna. Na rynku występują też opatrunki hydrokoloidowe z dodatkiem alginianów, co ma zwiększyć ich chłonność. Najczęstszą postacią handlową jest forma samoprzylepnej płytki służącą do opatrywania ran powierzchniowych. Ta forma nie wymaga opatrunku wtórnego. Druga postacią są pasty, które można stosować w ranach drążących, głębokich posiadających liczne kieszenie. Ich zastosowanie wymaga opatrunku wtórnego w celu utrzymania pasty w ranie.

Płytki hydrokoloidowe mają najróżniejsze kształty i grubość, od grubych po bardzo cienkie, co umożliwia dostosowanie ich do faz procesu gojenia oraz miejsca zastosowania. Ścieniowane brzegi ułatwiają dostosowanie do kształtów ciała.  Hydrokoloid zastosowany w opatrunku połączony jest z macierzą stanowiąca postawę opatrunku wykonany z materiału stabilizującego. Zewnętrzną warstwę płytek stanowi folia lub folia poliuretanowa, ich cechą są zamknięte pory, dzięki czemu zapobiegają zamoczeniu, kontaminacji drobnoustrojami i zanieczyszczeniami rany i jej dna. Dzięki wykończeniu opatrunku aplikuje się go jak plaster. Jest to przykład opatrunku okluzyjnego. W trakcie działania kuleczki koloidowe pod wpływem wydzieliny z rany przekształca się w żel, co prowadzi do zmniejszenia przyczepności w miejscu rany. W tym miejscu powstaje wzniesienie na kształt pęcherza. Większość opatrunków posiada znacznik na zewnętrznej powierzchni ułatwiający określenie czasu zmiany. Cechą charakterystyczna hydrokoloidów jest łatwa bezbolesna zmiana, a nowo narastające komórki ziarniny są chronione poprzez żel powstały w czasie ich stosowania.

Dzięki stosowaniu tej grupy opatrunków zapewniamy:

• wilgotne środowisko gojenia w ranie,
• temperaturę zbliżoną do temperatury rany,
• utrzymanie pH w górnicach 6,0 co zwiększa migrację leukocytów, makrofagów, ułatwiając działanie enzymów proteolitycznych,
• aktywność fibrynolityczna ulega zwiększeniu,
• hipoksję, przez co zostają przyśpieszone procesy angiogenezy, a ból ulega zmniejszeniu.

Przeciwwskazania do zastosowania opatrunków hydrokoloidowych:

• zakażenie rany, szczególnie szczepami beztlenowymi, jest to spowodowane okluzją opatrunków,
• rany z silnym wysiękiem, ze względów ekonomicznych, zbyt częsta zmiana opatrunków, dodatkowy stres pacjenta,
• wystąpienie zespołu stopy cukrzycowej, w tym przypadku istnieje możliwość zakażenia szczepami beztlenowymi,
• odsłonięte ścięgna lub kości [4, 9, 10, 21].